สารต้านอนุมูลอิสระ คืออะไร? ประโยชน์ต่อสุขภาพที่คุณควรรู้

Editor

สารบัญบทความ

หลายคนอาจไม่รู้ว่าอนุมูลอิสระที่เกิดจากมลภาวะ อาหารไม่สมดุล ความเครียด สามารถทำร้ายเซลล์ในร่างกาย ส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ทำให้หลายคนหาวิธีปกป้องร่างกาย ซึ่งคำตอบก็คือสารต้านอนุมูลอิสระ แต่คุณรู้หรือไม่ว่าสารต้านอนุมูลอิสระคืออะไร ในบทความนี้เราจะพาคุณไปรู้จักกับสารต้านอนุมูลอิสระ พร้อมแนะนำแหล่งอาหาร วิตามินให้ร่างกายแข็งแรง

สารต้านอนุมูลอิสระ คืออะไร? ทำความเข้าใจแบบง่าย ๆ

สารต้านอนุมูลอิสระ คือ สารที่ช่วยป้องกันหรือชะลอความเสียหายของเซลล์ในร่างกายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ซึ่งอนุมูลอิสระ คือ โมเลกุลหรืออะตอมที่มีอิเล็กตรอนไม่สมดุล ทำให้มันพยายามดึงอิเล็กตรอนจากเซลล์อื่น ๆ ส่งผลให้เกิดความเสียหายต่อดีเอ็นเอ โปรตีน และเซลล์ต่าง ๆ ร่างกายสามารถผลิตสารต้านอนุมูลอิสระเองได้ หรือสามารถเสริมจาก อาหาร ผักผลไม้ วิตามิน สารสกัดจากธรรมชาติ

อนุมูลอิสระคืออะไร เกิดจากไหน และมีผลอย่างไรต่อร่างกาย

หลายคนอาจสงสัยว่าอนุมูลอิสระคืออะไร อนุมูลอิสระ คือโมเลกุลหรืออะตอมที่มีอิเล็กตรอนไม่สมดุล จึงมีความไม่เสถียรและพยายามดึงอิเล็กตรอนจากเซลล์อื่น ๆ เพื่อทำให้ตัวเองเสถียร กระบวนการนี้ก่อให้เกิดความเสียหายต่อเซลล์และเนื้อเยื่อในร่างกาย

แหล่งที่มาของอนุมูลอิสระ

อนุมูลอิสระสามารถเกิดขึ้นได้จากทั้งภายในและภายนอกร่างกาย ซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อสุขภาพและการเสื่อมของเซลล์ในระยะยาว

ภายในร่างกาย เกิดจากกระบวนการเผาผลาญอาหาร การหายใจ การอักเสบ
ภายนอกร่างกาย มาจากมลพิษ ควันบุหรี่ แสงแดด รังสี UV ความเครียด อาหารที่มีไขมันทรานส์หรือผ่านการแปรรูปสูง

ผลกระทบต่อร่างกาย

จากคำถามที่ว่า อนุมูลอิสระส่งผลต่อร่างกายอย่างไร? เมื่ออนุมูลอิสระสะสมมากเกินไป จะเร่งให้เซลล์เสื่อมสภาพ ผิวหนังแก่ก่อนวัย ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง

สารต้านอนุมูลอิสระ ประโยชน์ต่อสุขภาพมีอะไรบ้าง

สารต้านอนุมูลอิสระ ประโยชน์ที่แท้จริงมีอะไรบ้าง สารเหล่านี้มีบทบาทสำคัญต่อสุขภาพทั้งภายในและภายนอก ช่วยลดความเสียหายจากอนุมูลอิสระที่ทำให้ร่างกายเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ

ประโยชน์หลักของสารต้านอนุมูลอิสระ

สารต้านอนุมูลอิสระมีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นในหลาย ๆ ด้าน เช่น

ชะลอวัยและบำรุงผิวพรรณ ปกป้องผิวจากรังสี UV
เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ต้านทานโรค
ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง
ปกป้องสมองและระบบประสาท
ดูแลสุขภาพตา

เจาะลึกกลไกการทำงานของสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย

เมื่อร่างกายมีอนุมูลอิสระเกินสมดุล จะเกิดความเสียหายต่อเซลล์และเนื้อเยื่อเป็นต้นเหตุของโรคเรื้อรังหลายชนิด ร่างกายจึงต้องอาศัยสารต้านอนุมูลอิสระเข้ามาช่วยปรับสมดุล สารต้านอนุมูลอิสระ มีอะไรบ้าง? เช่น วิตามินซี วิตามินอี เบต้าแคโรทีน สังกะสี ซีลีเนียม สารไฟโตนิวเทรียนท์จากผักผลไม้ เอนไซม์ในร่างกาย

สารต้านอนุมูลอิสระทำงานอย่างไร?

สารต้านอนุมูลอิสระมีกระบวนการทำงานเพื่อปกป้องร่างกาย ดังนี้

1. ดักจับและทำลายอนุมูลอิสระ โดยการบริจาคอิเล็กตรอนให้ ทำให้โมเลกุลกลับมามีความเสถียร

2. ป้องกันความเสียหายของเซลล์และ DNA ลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรค

3. เสริมกลไกป้องกันตามธรรมชาติของร่างกาย เพราะร่างกายเองก็สร้างเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระได้

ทำไมสารต้านอนุมูลอิสระถึงสำคัญต่อร่างกาย

สารต้านอนุมูลอิสระมีบทบาทสำคัญในการปกป้องร่างกายจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ ซึ่งหากสะสมมากเกินไป จะเร่งการเสื่อมของเซลล์และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง การได้รับสารต้านอนุมูลอิสระอย่างเพียงพอ จึงเป็นเกราะป้องกันสำคัญต่อสุขภาพในระยะยาว

หลายคนอาจสงสัยว่า Antioxidant มีอะไรบ้าง จริง ๆ แล้วมีทั้งที่ร่างกายสร้างขึ้นเอง และที่ได้รับจากอาหาร ได้แก่

วิตามิน เช่น วิตามินซี วิตามินอี เบต้าแคโรทีน
แร่ธาตุ เช่น สังกะสี ซีลีเนียม ทองแดง
สารไฟโตนิวเทรียนท์ เช่น ฟลาโวนอยด์ โพลีฟีนอล แคโรทีนอยด์ จากผักผลไม้
เอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระ เช่น กลูตาไธโอน แคตาเลส และซุปเปอร์ออกไซด์ดิสมิวเทส

รวมอาหารที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระสูง

การดูแลสุขภาพด้วยอาหารเป็นสิ่งที่ทำได้ง่ายในชีวิตประจำวัน เพราะอาหารหลายชนิดเต็มไปด้วยสารที่ช่วย ต่อต้านอนุมูลอิสระ คือ สารสำคัญที่ปกป้องร่างกายจากความเสียหายของเซลล์ ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคเรื้อรังได้ การรับประทานอาหารที่มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ คือวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยชะลอวัย เสริมภูมิคุ้มกัน และดูแลสุขภาพในระยะยาว

อาหารที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระสูง

แหล่งอาหารที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระเป็นจำนวนมาก เช่น

ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ อุดมด้วยโพลีฟีนอลและวิตามินซี
ผลไม้รสเปรี้ยว ให้วิตามินซีสูงช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน
ผักใบเขียว มีลูทีนและเบต้าแคโรทีนช่วยบำรุงสายตา
มะเขือเทศ แหล่งไลโคปีนที่ช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจและมะเร็งบางชนิด
ดาร์กช็อกโกแลต อุดมด้วยฟลาโวนอยด์ที่ช่วยป้องกันความเสียหายของเซลล์
ถั่วและธัญพืช มีวิตามินอีสูง ช่วยบำรุงผิวและหัวใจ

ผักและผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระที่คุณควรเลือกทาน

สารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยอะไร? คำตอบคือช่วยป้องกันความเสียหายของเซลล์ ชะลอความเสื่อม ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง ซึ่งผักและผลไม้ถือเป็นแหล่งสำคัญที่ให้สารต้านอนุมูลอิสระตามธรรมชาติอย่างครบถ้วน

ผักและผลไม้ที่ควรเลือกทาน

ผักและผลไม้ที่ควรรับประทานเพื่อเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย ได้แก่

บรอกโคลีและคะน้า มีวิตามินซี เบต้าแคโรทีน ลูทีน
มะเขือเทศ อุดมด้วยไลโคปีน
แครอท มีเบต้าแคโรทีนสูง
ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ มีโพลีฟีนอลและวิตามินซีสูง
ส้ม เกรปฟรุต เลมอน แหล่งวิตามินซีธรรมชาติ
อะโวคาโด มีวิตามินอีและกรดไขมันดี

วิตามินและแร่ธาตุสำคัญที่ทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ

วิตามินและแร่ธาตุบางชนิดมีคุณสมบัติเด่นในการช่วยยับยั้งอนุมูลอิสระ เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เซลล์เสื่อมสภาพและเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง การรับประทานอาหารที่มีสารอาหารเหล่านี้อย่างเพียงพอจึงเป็นการเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระ ประโยชน์ต่อร่างกายอย่างรอบด้าน ได้แก่

1. วิตามินซี ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ลดความเสียหายจากอนุมูลอิสระ

2. วิตามินอี ช่วยปกป้องเยื่อหุ้มเซลล์จากการถูกทำลาย

3. เบต้าแคโรทีน วิตามินเอ มีบทบาทสำคัญในการบำรุงสายตาและผิวพรรณ

4. ซีลีเนียม มีส่วนช่วยทำงานร่วมกับเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย

5. สังกะสี ช่วยเสริมภูมิคุ้มกันและกระบวนการสมานแผล

ชาและเครื่องดื่มที่ให้สารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมสุขภาพ

ชาและเครื่องดื่มบางชนิดถือเป็นแหล่งสารต้านอนุมูลอิสระชั้นดีที่ช่วยปกป้องร่างกายจากความเสื่อมของเซลล์ ลดการอักเสบ เสริมภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงขึ้น การดื่มเป็นประจำในปริมาณที่เหมาะสมจึงเป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพ

ชาเขียว มีสารโพลีฟีนอลและคาเทชินสูง ช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจ เบาหวาน เสริมการเผาผลาญ
ชาขาว มีสารต้านอนุมูลอิสระเข้มข้น ช่วยชะลอวัย ดูแลสุขภาพผิว
ชาดำ มีสารฟลาโวนอยด์ที่ช่วยลดคอเลสเตอรอล บำรุงหัวใจ
โกโก้ ดาร์กช็อกโกแลต อุดมไปด้วยฟลาโวนอยด์ ช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือด ลดความเครียด
กาแฟ มีกรดคลอโรจีนิก เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง ควรดื่มในปริมาณพอเหมาะ
น้ำผลไม้สด เช่น น้ำทับทิม น้ำเบอร์รี น้ำส้ม ที่เต็มไปด้วยวิตามินซีและโพลีฟีนอล

เลือกอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระแบรนด์ไหนดีให้ได้ผลจริง

การเลือกอาหารเสริมที่มีสาร Antioxidant ไม่ใช่เรื่องของชื่อแบรนด์หรือราคาเพียงอย่างเดียว แต่ต้องพิจารณาหลายปัจจัยเพื่อให้ได้ผลจริงและปลอดภัยต่อร่างกาย เช่น ตรวจสอบมาตรฐานการผลิต, ดูส่วนประกอบและปริมาณสารต้านอนุมูลอิสระหลัก, เลือกแหล่งที่มาที่มีงานวิจัยรองรับ, ตรวจสอบความปลอดภัยและข้อควรระวัง

ตัวอย่างอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระยอดนิยม

Puritan’s Pride Super Antioxidant Formula
Blackmores CoQ10 150 mg โคเอนไซม์ Q10
VISTRA Astaxanthin 6 mg + Vitamin E
Blackmores Astaxanthin Plus 6 mg

สารสกัดจากธรรมชาติที่มีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ

สารสกัดจากธรรมชาติเป็นแหล่งสำคัญของสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหาย ลดความเสื่อม ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง การเลือกสารสกัดจากธรรมชาติที่มีงานวิจัยรองรับ จึงเป็นอีกทางเลือกที่ดีในการเสริมสุขภาพ เช่น ชาเขียว อะเซโรลา เชอร์รี ทับทิม เบอร์รีต่าง ๆ เมล็ดองุ่น

เปรียบเทียบคุณสมบัติ วิตามินซี วิตามินอี และโคเอนไซม์ Q10

ข้อเปรียบเทียบจุดเด่นของสารต้านอนุมูลอิสระอย่างวิตามินซี วิตามินอี โคเอนไซม์ Q10 ได้แก่

วิตามินซี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ละลายน้ำ พบมากในผลไม้รสเปรี้ยว ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ปกป้องเซลล์จากอนุมูลอิสระ สร้างคอลลาเจน ชะลอการเสื่อมสภาพของร่างกาย
วิตามินอี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ละลายในไขมัน วิตามินอีช่วยปกป้องเยื่อหุ้มเซลล์ ลดการอักเสบ บำรุงผิวพรรณ ดูแลระบบหัวใจและหลอดเลือด
โคเอนไซม์ Q10 เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ร่างกายสามารถสร้างเองได้ แต่ระดับจะลดลงตามอายุ ช่วยเสริมพลังงานให้เซลล์ ปกป้องหัวใจและกล้ามเนื้อ สนับสนุนการทำงานของสมอง

สรุป

สารต้านอนุมูลอิสระ คือ สารที่ช่วยปกป้องเซลล์และดีเอ็นเอจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระซึ่งสะสมจากมลภาวะ อาหารไม่สมดุล ความเครียด ทำให้ร่างกายเสื่อมสภาพเร็วขึ้น การรับประทานอาหารที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ จะช่วยชะลอวัย เสริมภูมิคุ้มกัน ลดความเสี่ยงโรคเรื้อรัง สำหรับผู้ที่ต้องการความสะดวก Butterfly Organic มีผลิตภัณฑ์สารสกัดธรรมชาติที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมสุขภาพอย่างครบวงจรและปลอดภัยต่อร่างกาย